Plan zagospodarowania przestrzennego to dokument prawa miejscowego, który obowiązuje na wybranym obszarze podlegającym pod władzę samorządu. Dokument ten uchwalany jest przez Radę Gminy lub Radę Miasta i wskazuje kierunki rozwoju wybranych terenów, w tym układ przestrzenny, działania dotyczące ochrony zabytków, a także ochrony przyrody. Plan zagospodarowania przestrzennego wyjaśnia też, jakie grunty zostały wytypowane do tworzenia budynków mieszkalnych lub zakładów przemysłowych oraz gdzie nie jest możliwe żadne tego typu działanie. Co jednak zrobić, gdy działka nie jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego? I czy to oznacza, że nie można jej w żaden sposób wykorzystać? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym artykule. 

Co zrobić, gdy działka nie jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego?

Praktyka pokazuje, że brak planu zagospodarowania przestrzennego to problem, który dotyczy znacznej większości terenów w Polsce. Co można zrobić w takiej sytuacji? I kiedy warto dokonać pierwszej weryfikacji?

Już na etapie planowania zakupu wybranej nieruchomości warto zdobyć pierwsze informacje na temat jej charakterystyki i możliwości, jakie przed nami otwiera. Dobrym rozwiązaniem jest sprawdzenie zapisu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, czyli specjalnej uchwały Rady Gminy (Rady Miasta). Zawarte tam informacje nie są szczegółowe, jednak wyznaczają generalne przeznaczenie obszarów. Co więcej, plan zagospodarowania miejscowego, który powstanie w przyszłości, musi pokrywać się z zapisami wspomnianego studium. 

Według polskiego prawa, na terenach, dla których nie wydano planu zagospodarowania przestrzennego, konieczne jest uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Odpowiedni wniosek musi zostać wystosowany do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, a jego treść powinna zostać uzupełniona o mapy, opis planowanego budynku i podanie jego parametrów. 

Organ odpowiedzialny za wydanie warunków zabudowy zobowiązany jest do przeprowadzenia analizy urbanistycznej i stwierdzenia, czy stworzenie określonego budynku będzie możliwe. Ostateczna decyzja zależy m.in. od rodzaju i charakterystyki pobliskich, już istniejących nieruchomości, a także ukształtowania działki. Jej treść jest wiążąca i zawiera szczegółowe informacje, w tym położenie konstrukcji, jej wymiary, dostęp do drogi publicznej, a nawet rodzaj dachu.

Przeczytaj także: W jakim zakresie działają zarządcy nieruchomości?

O czym warto pamiętać?

Szczegóły dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego lub warunków zabudowy powinny zostać ustalone jeszcze przed zakupem określonej nieruchomości. Wczesne poznanie szczegółów pozwoli bowiem uniknąć dalszych problemów i rozczarowania, gdy nasze plany nie będą możliwe do zrealizowania. Tym bardziej że pozyskanie niezbędnych informacji jest możliwe, nawet jeśli dana osoba nie jest jeszcze właścicielem działki (np. plany zagospodarowania przestrzennego są jawne i dostępne w każdej gminie). 

Jednocześnie warto pamiętać, że jeśli nasza działka nie jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego i wystąpiliśmy o decyzję dotyczącą warunków zabudowy, to otrzymane wskazówki są wiążące. Oznacza to, że wybierając projekt domu, konieczne jest ścisłe trzymanie się wytycznych dotyczących m.in. rozmiarów budynku, jego położenia, czy zastosowania rozwiązań konstrukcyjnych.